var a = 2

var a: Int = 2
    get() {
        println("Getting value $field")
        return field
    }
    set(value) {
        println("Setting value from $field to $value")
        field = value
    }

این جا باید یه توضیحی درمورد get و set بدم که در این جا چی کار میکنند :

اگه بخوای خیلی ساده بدونی:

• get همون چیزیه که وقتی مقدار یک property (مثلاً یه val یا var) رو می‌خوای بخونی، اجرا میشه.

• set هم موقعی اجرا میشه که می‌خوای مقدار اون property رو تغییر بدی.

پس چی شد ، هر تغییر که بخوایم روی این متغییر بدیم ، با این کد ها میشه از اون اطلاع پیدا کرد ،

حالا اگه در این سناریو ما چند بار و چندین متغییر داشته باشیم ، در یک کلاس ، اگه در کلاس های دیگه هم از این روش استفاده کنیم چی ؟
یه مثال ببینیم :

class UserForm {
    var name: String = ""
        get() {
            println("Getting name: $field")
            return field
        }
        set(value) {
            println("Setting name from $field to $value")
            field = value
        }

    var email: String = ""
        get() {
            println("Getting email: $field")
            return field
        }
        set(value) {
            println("Setting email from $field to $value")
            field = value
        }

    var age: Int = 0
        get() {
            println("Getting age: $field")
            return field
        }
        set(value) {
            println("Setting age from $field to $value")
            field = value
        }

    // و همین‌طور ادامه داره...
}

چی می‌خوایم بسازیم؟

ما می‌خوایم یه کلاسی بنویسیم به اسم مثلاً LoggingDelegate
که هر وقت یه متغیر تغییر کرد یا خونده شد، لاگ بگیره — بدون اینکه برای هر متغیر کد تکراری بنویسیم.

import kotlin.reflect.KProperty

class LoggingDelegate<T>(private var field: T) {

    operator fun getValue(thisRef: Any?, property: KProperty<*>): T {
        println("Getting '${property.name}' = $field")
        return field
    }

    operator fun setValue(thisRef: Any?, property: KProperty<*>, value: T) {
        println("Setting '${property.name}' from $field to $value")
        field = value
    }
}

توضیح کوتاه:

• getValue زمانی صدا زده میشه که متغیر رو بخونی.

• setValue زمانی صدا زده میشه که متغیر رو مقداردهی کنی.

• property.name اسم متغیر رو به‌طور داینامیک می‌ده (مثلاً “name” یا “email”).

استفاده از by برای تعریف متغیرها

حالا بریم همون کلاس UserForm رو بازنویسی کنیم ولی این بار با by:

class UserForm {

    var name: String by LoggingDelegate("")

    var email: String by LoggingDelegate("")

    var age: Int by LoggingDelegate(0)

}

حالا اگه این کد رو اجرا کنی:

fun main() {

    val form = UserForm()

    form.name = "Ali"

    form.email = "[email protected]"

    println(form.name)

}

خروجی می‌شه:

Setting 'name' from  to Ali

Setting 'email' from  to [email protected]

Getting 'name' = Ali

یعنی دقیقاً همون کاری که اول با get و set دستی انجام می‌دادی، حالا فقط با یه خط by LoggingDelegate() انجام میشه! و بدون تکرار.

یه سناریو دیگه ای رو بررسی کنیم ،

class ProfileFragment : Fragment() {

    private var viewModel: ProfileViewModel? = null

    override fun onCreate(savedInstanceState: Bundle?) {
        super.onCreate(savedInstanceState)

        viewModel = ViewModelProvider(this).get(ProfileViewModel::class.java)
    }

    override fun onViewCreated(view: View, savedInstanceState: Bundle?) {
        super.onViewCreated(view, savedInstanceState)

        viewModel?.loadProfile()
    }
}

مشکلات این روش:

1. نیاز به late init یا nullable (?) چون نمی‌تونی مقداردهی مستقیم در سطح property انجام بدی.

2. باید خودت مدیریت lifecycle رو انجام بدی. مثلاً this در ViewModelProvider(this) باید دقیق باشه وگرنه ViewModel اشتباهی می‌سازه.

3. کد طولانی و تکراریه، مخصوصاً اگه توی چندین Fragment تکرار بشه.

4. ممکنه اشتباه کنی و از requireActivity() یا parentFragment استفاده کنی و ViewModel اشتباهی بگیری.

حالا همون مثال با by viewModels()